Diagnozę logopedyczną noworodka i niemowlęcia przeprowadza się z zachowaniem ogólnych reguł obowiązujących w postępowaniu diagnostycznym.
Składają się na nią wszystkie elementy niezbędne do postawienia rozpoznania logopedycznego, a więc:
- wywiad z rodzicami, którego celem jest uzyskanie informacji o przebiegu ciąży i porodu, stanie dziecka po urodzeniu, a także obserwowanych przez rodziców nieprawidłowościach związanych ze sposobem jego oddychania, reagowania na dźwięki z otoczenia, stanem napięcia mięśniowego czy trudnościami podczas karmienia,
- analiza dokumentacji specjalistycznych,
- badanie logopedyczne, polega na ocenie czynności, które poprzedzają pojawienie się języka.
W badaniu logopedycznym dziecka do pierwszego roku życia oceniane są:
- Czynności prymarne, takie jak odruchy ustno-twarzowe, sposób przyjmowania pokarmów, sposób oddychania.
- Budowa narządów artykulacyjnych: języka, także wędzidełka podjęzykowego, warg, podniebienia twardego i miękkiego, żuchwy. Podczas badania narządów artykulacyjnych dokonuje się także oceny napięcia mięśniowego języka, warg, policzków, którą weryfikuje się z informacjami na temat stopnia dojrzałości i dystrybucji napięcia mięśniowego w całym ciele uzyskanymi od neurologa, rehabilitanta czy fizjoterapeuty.
- Wrażliwość twarzy na dotyk.
- Reakcje słuchowe na dźwięki z otoczenia, w tym dźwięki mowy.
- Wstępna faza rozwoju mowy obejmująca: zachowania symptomatyczne oraz początki zachowań językowych – pierwsze wyrazy.
- Kontakt wzrokowy oraz wspólne pole uwagi.
- Gesty, zwłaszcza gest wskazywania palcem, odgrywający ważną rolę komunikacyjną, a pojawiający się koło 9 m.ż.
- Rozumienie przez dziecko prostych wypowiedzi otoczenia.
- Umiejętność naśladowania, która stanowi podstawę uczenia się, w tym nabywania zdolności komunikacyjnych.
Diagnozę dzieci starszych opieram na badaniu kwestionariuszem obrazkowym, badaniu rozumienia i nadawania mowy. Sprawdzam również sprawność oraz budowę aparatu artykulacyjnego.
W zależności od uzyskanych wyników diagnozy ustalam indywidualny plan terapii logopedycznej i częstotliwość spotkań z dzieckiem.
